Grzybica paznokci jest bardzo rozpowszechnionym zakażeniem. Częściej dotyczą paznokci stóp niż paznokci palców rąk. Może zajmować wyłącznie płytki paznokciowe ale także często jest wynikiem szerzenia się infekcji grzybiczej ze stóp i przestrzeni międzypalcowych.

Do czynników usposabiających do rozwoju zakażenia należy m.in. uraz, nadmierna potliwość stóp, korzystanie z basenów i sal gimnastycznych.

Zakażenie występuje przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną lub poprzez obuwie, podłogi w łazienkach, kabinach prysznicowych i basenach.

Czynnikiem przyczynowym są grzyby tzw. dermatofity, ale mogą również być spowodowane zakażeniem grzybami drożdżopodobnymi i grzybami pleśniowymi. Najczęściej zakażenie rozwija się w obrębie paluchów, a następnie szerzy się na pozostałe paznokcie.

Wygląd płytek paznokciowych jest bardzo charakterystyczny. Są one matowe, koloru żółtawego. Wolny brzeg ulega kruszeniu, dlatego staje się nierówny i „postrzępiony”. W miarę trwania choroby paznokieć może ulec znacznemu skróceniu. Obnażone łożysko jest o wzmożonym rogowaceniu, co nasila oddzielanie się pozostałej części paznokcia od podłoża. Znaczne uszkodzenie płytki może sprawiać ból, utrudniać chodzenie i aktywność fizyczną, np. uprawianie sportu.

Nieestetyczny wygląd paznokci jest często przyczyną zawstydzenia i frustracji.

Dla zakażenia grzybami drożdżopodobnymi charakterystyczne jest szarożółte zabarwienie paznokcia i pofałdowanie jego powierzchni. W przypadku pleśnicy, która zwykle dotyczy wyłącznie paluchów, widoczne są w ich obrębie żółtawe pasma, ułożone wzdłuż osi paznokcia.

Leczenie

W grzybicy paznokci wyłączne leczenie miejscowe często jest nieskuteczne, dlatego w tej postaci grzybicy stosuje się leczenie ogólne lekami doustnymi. W celu jednak ustalenia czynnika przyczynowego, który warunkuje dobór leku należy wykonać badanie mikologiczne. Jest ono całkowicie niebolesne, polega bowiem na mikroskopowej ocenie zeskrobin za zmienionej płytki paznokciowej. Ze względu na wolny wzrost paznokci, zwłaszcza stóp, leczenie jest długotrwałe i wynosi kilka miesięcy.

Zasadniczo stosowane są dwa leki – terbinafina w terapii codziennej i itrakonazol w leczeniu przerywanym (w formie pulsów). Terapia pulsowa polega na pobieraniu leku przez 1 tydzień w miesiącu (z 3 tygodniami wolnymi od leku). Przerwy w leczeniu są możliwe ze względu na duże powinowactwo itrakonazolu do keratyny a więc m.in. do łożyska paznokci i utrzymywaniu się go w skórze dłuższy czas w porównaniu do innych leków. Itrakonazol ma poza tym szersze tzw. spektrum działania niż inne leki przeciwgrzybicze, tzn. jest skuteczny w leczeniu zakażenia spowodowanego również innymi patogenami takimi jak grzyby drożdżopodobne i pleśnie. O doborze leku i czasie trwania leczenia zawsze decyduje jednak lekarz.

Zapobieganie

Istotnym postępowaniem zapobiegającym nawrotom zakażenia jest przestrzeganie podstawowych zasad higieny, tj. posiadania własnego ręcznika i obuwia, które powinno być odkażone. Osoby z najbliższego otoczenia w przypadku objawów tej choroby powinny bezwzględnie leczyć się równocześnie celem zapobiegania nawrotom choroby lub niepowodzeń leczniczych.